Садыкова Турсуной (1944–2017)Tursunoy Sodiqova (1944–2017)

Tursunoy Sodiqova

Биография

Творчество поэтессы и публициста Турсуной Садыковой началось с 60-годов. Она любила переложить ноты своих душевных ран на музыку стихов. Хороший стих доставляет покой, так же, как и приятная музыка. Затрагивает чувства и ведёт в мир мечтаний.

Поэтесса, воспевая маму, не вспоминает ни о ком. Не трудно понять, с какой печалью писала поэтесса о своей матери. Турсуной Садыкова корнями из Андижана. Потеряв одного за другим своих детей, мать поэтессы назвала свою дочь «Турсуной». Она родилась в 1944 году. Затем, переехали в Ташкент, окончила среднюю школу здесь. В 1961-1966 годы училась в Ташкентском Государственном университете. Трудовая деятельность Турсуной Садыковой началась с преподавания в средней школе, затем в Андижанском Государственном университете иностранных языков, а позже работала в центре «Духовного просветительства». Она удостоилась звания «Заслуженный работник сферы культуры Республики Узбекистан».

Турсуной Садыкова заслужила уважение народа и как публицист, и как поэтесса. Несмотря на то, что её деятельность началась в 60-е годы, её первый сборник стихов был опубликован в 1976 году под названием «Куй». С тех пор, также были опубликованы сборники «Гул фасли» (Сезон цветов) (1981), «Иқбол» (Благоденствие) (1984), «Дил гавҳари» (Жемчуг души) (1985), «Излай-излай топганим» (Не нашла, что искала) (1988), «Гиря» (1994), которые заняли достойное место в сердцах читателей. Также, были опубликованы статьи в воспитательном духе, как «Андиша» (Совесть) (1988), «Меҳригиё» (Любимый) (1989), «Бахт нима?» (Что такое счастье?) (1994), «Бахтли бўлинг» (Будьте счастливы) (1989), и литературно-критические произведения, такие как «Ўзбек шеъриятида анъана ва ўзига хослик» (Сочетание традиций и своеобразие в узбекской поэзии).

Публицистические статьи «Ҳазрати аёл» (Величественная женщина – 1999), «Ёнингдаги бахт» (Счастье рядом – 2000), «Ўғлим, сенга айтаман» (Посвящение моему сыну – 2002) пробудили волнение у читателей. Упомянутые книги автора, посвящены семейным ценностям, отношениям между мужчиной и женщиной и вопросам ответственности между ними, полны литературно-философскими и научно-просветительскими размышлениями.

Tursunoy Sodiqova

Tursunoy Sodiqova haqida.

Shoira Tursunoy Sodiqova nozik ta’b, o‘tkir didli, nafosatli adibalarimizdan biri. U 1944 yili Toshkentda tavallud tongan. Urush davri farzandi. Binobarin,  hayotning achchiq chuchuklaridan boxabar. Shuning uchun ham uning she’rlarida umid, e’tiqod, yaxshi odamlar va yaxshi kunlarga ishonch bosh o‘rinda turadi.

 

Tursunoy Sodiqova faoliyati.

 

Tursinoy Sodiqova o‘rta  maktabdan  so‘ng 1961 — 1966 yillarda Toshkent Davlat dorilfununida tah’sil olgan. Dastlabki mashqlari shu yerda paydo bo‘lgan. Bo‘lg‘usi shoira avval maktablarda, so‘ngra yoshlar tashkilotlarida ishlagan. Hozirgi kunda esa Andijon Davlat Tillar institutida talabalarga saboq bermoqda.

 

Filologiya fanlari nomzodi. Uvali-juvali, viloyat va respublikada yaxshi tanilgan, e’tiborli jamoatchi hamdir.

 

Tursunoy Sodiqova ijodi.

 

Uning birinchi she’ri 1961 yilda «Lenin uchquni» ro‘znomasida bosilgan. Hozirgacha beshdan ortiq to‘plamlari chop etilgan. «Qizlar daftari» (1973) she’riy turkumining tashkilotchilari va mualliflaridan biridir. Shoiraning birinchi she’riy guldastasi «Kuy» nomi bilan 1978 yilda chop etilgan.

Ha, chindan ham yaxshi she’r — orombaxsh kuydek kishiga huzur bag‘ishlaydi. Tuyg‘ularni qitiqlab, orzu-o‘ylarga,  xayollarga yetaklaydi. Tursunoyning  ushbu |«Kuy»ini o‘qisang, tinglasang arziydigan kuy. Kuy bo‘lganda ham orombaxsh kuy. To‘plamdagi she’rlar bir-biridagi fikr va g‘oyani to‘ldirib boradi. Eng muhimi yangi-yangi fikr bo‘lib tug‘iladi, fikrlarga, tuyg‘ularga yetaklaydi. «Ko‘zlarim» she’riga quloq soling-a:

Qarashlarim humorida emish allakim,
Kimlargadir orom bo‘lib qo‘nar ko‘zlarim.
Allakimni tentiratar hasad tunida,   
Do‘st qalbida kunduz misol yonar ko‘zlarim,—

desa, «O’quvchimga» she’rida eidi yuqoridagidek maftunkor va afsunkor, jozibali va sadoqatli yor timsolida emas, balki mehribon murabbiy, kechirimli ona sifatida namoyon bo‘ladi. To‘plamdagi ko‘pchilik she’rlar katta bir dard bilan, zo‘r zarb bilan yozilganligini his etish qiyin emas. Ma’lumki, ona mavzui muhabbat mavzui kabi boqiydir. Shoira ona haqida kuylar ekan, hech kimni, hatto o‘zini ham takrorlamaydi. Loaqal uning «Armonlarim» she’ridagi so‘nggi: «Uchrashmagan uchrashuvlar qoldi yo‘llarda…» misrasiga e’tibor bering-a?! Ha, bu misrada qancha armonlar, o‘ylar, tuyg‘ular bor?

Tursunoy Sodiqovaning to’plamlari.

Xullas, Tursunoy she’rlari goh o‘ynoqi, sho‘x, shalolalardek zavqli, qudratli, ba’zi she’rlari og‘ir, vaznin, o‘y-xayolga toldiruvchi, inson, hayot, muhabbat va taqdir haqida yana ham chuqurroq o‘ylashga da’vat etuvchidir. U «Firoq» degan bir she’rida daryoga murojaat etib: «Betoqatsan, toshqin oqasan» degan edi. Shoiraning keyingi «Iqbol» (1984), «Dil gavhari» (1985) she’riy to‘plamlaridagi ko‘pchilik asarlarida ham ana shu holat ko‘zga yaqqol tashlanib turadi.

Soʻnggi yillarda Tursunoy Sodiqovaning “Bolam derman” (2001), “Qaynonalik ilmi” (2002), “Kelin boʻlish ilmi” (2002), “Kuyov boʻlish ilmi” (2003), “Murabbiylik ilmi” (2003), “Yashash tilsimi” (2004), “Rizolik izlab” (2006), “Atirgul isi” (2007), “Ayolga qasida” (2010), “Soʻz sehri”, “Dildagi nur” (2011), “Men kimni sevdim”, “Baxt qayerda?”, “Umr bittadir”, “Bugungi erkak” (2012), “Saylanma” kabi asarlari eʼlon qilindi.

Tursunoy Sodiqova she’rlari tarjimasi.

Sheʼrlari qozoq, qirgʻiz, tojik, turkman tillariga tarjima qilindi.

Mazkur to‘plamlarning birinchisida agar insoniy his-tuyg‘ular, g‘urur, inson ve ezgulik, oliyjanoblik va chin muhabbat kuylansa, keyingi guldastasida lirik, falsafiy ohangdorlik yetakchilik qiladi. Biz bu borada unga omad tilaymiz.

Tursinoy Sodiqova mukofotlari.

Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi Tursunoy Sodiqova 1997 yili “Shuhrat” medali bilan taqdirlangan.